Scratch là một phần mềm miễn phí có sẵn trên các thiết bị Windows, macOS, Linux, Android và iOS. Đây là một công cụ tuyệt vời dành cho những ai muốn tìm hiểu thêm về lập trình và nó cũng có thể được sử dụng để dạy các môn học khác như toán và khoa học. Scratch cũng có rất nhiều những tính năng khác nhau dành cho người dùng và chúng ta có thể kể tới “Khối của tôi” hay ta có thể gọi nó là khối tùy chỉnh. Trong bài viết này, chúng ta sẽ tìm hiểu cách tạo các khối tùy chỉnh và sử dụng chúng trong các dự án của bạn.
“Khối của tôi” trong Scratch là gì?
“Khối của tôi” trong Scratch là một nhóm khối lệnh màu hồng nằm trong 9 nhóm khối lệnh có sẵn trong giao diện Scratch. Điểm đặc biệt của nhóm lệnh này là nó cho phép bạn tự tạo ra những khối lệnh mới cho riêng mình được tạo nên bằng các chuỗi lệnh có sẵn trong Scratch để có thể sử dụng trong bất kỳ dự án nào bạn muốn. Chúng là một cách tuyệt vời để làm cho chương trình của bạn có tổ chức và hiệu quả hơn.
Chúng rất hữu ích khi bạn viết chương trình có khối mã lớn lặp lại nhiều lần trong suốt chương trình. Việc tạo các khối tùy chỉnh của riêng bạn có thể giúp đoạn mã của bạn ngắn gọn, dễ đọc hơn và sẽ cho phép bạn sử dụng lại mã ở nhiều nơi trong suốt dự án của mình.
Làm cách nào để tạo “khối của tôi” trong Scratch?
Để tạo một khối tùy chỉnh trong Scratch, bạn phải làm theo các bước sau:
• Bước 1: Mở Scratch và nhấp vào phần “Khối của tôi” là nhóm khối lệnh màu hồng có sẵn ở khu vực chứa câu lệnh.
• Bước 2: Nhấp vào tab “Tạo một khối” để tạo khối tùy chỉnh của bạn.
• Bước 3: Khi bạn nhấp vào tab “Tạo khối”, màn hình sau sẽ xuất hiện nơi bạn có thể tạo khối tùy chỉnh của mình.
Sau khi nhập tên khối, người dùng có thể nhấn OK để tiến hành sử dụng hoặc có thể điều chỉnh, thêm các tham số hoặc nhãn cho khối vừa tạo lập
Khi bạn đã tạo được khối tùy chỉnh của mình, bạn có thể sử dụng chúng trong bất kỳ dự án nào bạn muốn. Chỉ cần kéo nó từ Bảng khối vào Vùng tập lệnh.
Hãy cùng Cnet tìm hiểu rõ hơn về cách sử dụng khối tùy chỉnh trong một dự án Scratch. Ví dụ như trong trò chơi Bọ cánh cứng sang đường, chúng ta muốn lập trình để khi nhấn phím trắng thì chú bọ hung sẽ có hành động nhảy về phía trước. Do chương trình không có khối lệnh nhảy nên để tạo ra chuyển động như vậy, ta sẽ cần những câu lệnh sau:
Nhưng bây giờ, chúng ta lại muốn tạo ra một khối lệnh mới để thể hiện chuyển động trên, ta sẽ tiến hành sử dụng khối tùy chỉnh.
Đầu tiên, ta tiến hành thêm khối mới và đặt tên là “Nhảy” và ấn OK.
Lúc này, tại vùng lập trình sẽ xuất hiện khối “định nghĩa (nhảy)”. Bên dưới khối lệnh “Định nghĩa (nhảy)”, ta sẽ ghép vào chuỗi lệnh để bọ hung di chuyển. Lúc này, khối lệnh “Nhảy” sẽ tương ứng với việc chạy các khối lệnh được ghép dưới khối “định nghĩa”. Và lúc này, ta có thể sử dụng nó như một khối lệnh ghép thông thường.
Cách chỉnh sửa khối tùy chỉnh trong Scratch?
Để chỉnh sửa một khối tùy chỉnh trong Scratch, chỉ cần nhấp chuột phải vào khối đó và chọn tùy chọn “Chỉnh sửa”. Thao tác này sẽ chuyển hướng bạn đến trang ban đầu nơi bạn đã tạo khối tùy chỉnh. Bây giờ, bạn có thể chỉnh sửa khối tùy chỉnh của mình một cách dễ dàng.
Ví dụ như đối với khối lệnh “Nhảy” chúng ta vừa tạo, ta sẽ thêm dữ liệu đầu vào và thêm nhãn cho khối lệnh.
Lúc này, ta sẽ được khối 
Trước khi sử dụng, ta sẽ thêm khối “lặp lại” bao quanh đoạn mã lệnh ban đầu và dùng tham số “n” vừa thêm làm giá trị cho khối lặp lại. Bây giờ, nếu ta chạy khối lệnh 
thì 
sẽ nhận giá trị là 2 và chuỗi lệnh bên trong sẽ được lặp lại 2 lần, tương đương với việc chú bọ hung sẽ nhảy lên 2 lần.
Cách xóa khối tùy chỉnh trong Scratch
Trước khi xóa bỏ khối tùy chỉnh, ta cần tách các khối tùy chỉnh ra khỏi các khối lệnh liên quan. Sau đó, ta chỉ cần nhấp chuột phải vào khối định nghĩa và chọn “Xóa khối”.
Công dụng của Khối tùy chỉnh trong Scratch
• Các khối tùy chỉnh được sử dụng để tạo các lệnh mới hoặc sửa đổi tính năng của các lệnh hiện có.
• Các khối tùy chỉnh giúp làm cho chương trình của bạn ngắn gọn hơn và dễ đọc hơn.
• Chúng kiểm soát luồng thực thi trong các chương trình, giúp tránh việc có nhiều chuỗi mã dài cần được thực thi theo thứ tự.
• Chúng được sử dụng cho mục đích gỡ lỗi. Nếu gặp lỗi trong chương trình của mình, bạn có thể thêm khối gỡ lỗi để giúp truy tìm nguồn gốc của sự cố. Khối gỡ lỗi cho phép bạn xem giá trị của các biến và thông tin khác tại các điểm cụ thể trong quá trình thực thi chương trình của bạn
Tóm lại, việc giới thiệu "Khối của tôi" trong Scratch 3.0 đánh dấu một bước tiến quan trọng trong việc trao quyền cho người dùng tạo ra các dự án phức tạp và được tổ chức hơn. Bằng cách này, Scratch không chỉ khuyến khích tái sử dụng mã mà còn tạo ra sự hiểu biết sâu sắc về các khái niệm lập trình như trừu tượng hóa và phân cấp. Khả năng tạo ra các thủ tục và hàm có thể tái sử dụng tăng cường hiệu suất và khả năng đọc mã của các dự án Scratch, giúp người dùng xử lý các nhiệm vụ phức tạp một cách dễ dàng và linh hoạt hơn. Hơn nữa, "Khối của tôi" khuyến khích sự hợp tác và chia sẻ kiến thức trong cộng đồng Scratch, vì người dùng có thể dễ dàng chia sẻ các khối tùy chỉnh của mình với nhau, thúc đẩy sự sáng tạo và đổi mới. Trong khi chúng ta tiếp tục khám phá những khả năng vô tận của Scratch 3.0, "Khối của tôi" nổi bật như một công cụ mạnh mẽ cho những người học ở mọi lứa tuổi để giải phóng sự sáng tạo và biến ý tưởng của họ thành hiện thực.
